ترجمان هویت برند در معماری و معماری داخلی مجتمع تجاری Dubai Mall
ترجمان هویت برند در معماری و معماری داخلی مجتمع تجاری Dubai Mall
نویسنده : رضا فرشته خو
ظهور شهری به نام دبی در مقیاس جهانی بی‌شک یکی از شگفت‌انگیزترین پدیده‌های برند آفرینی شهری (CITY BRANDING) در دنیای معاصر تلقی می‌شود، شهری که تا همین دو دهه پیش اهمیت جغرافیایی و اقتصادی چندانی نداشت و اصولاً فاقد هر گونه پیشینه تاریخی و یا ظرفیت خاص تلقی می‌گردید، با مدیریت صحیح و مستمر و با شناخت و به کارگیری اصول و قواعد برند آفرینی شهری و بهره‌گیری از ظرفیت‌های خالی منطقه ناشی از وضعیت پیش آمده پس از جنگ تحمیلی، تبدیل به مهمترین مقصد گردشگری غیر زیارتی در منطقه خاورمیانه و یکی از مهمترین مقاصد خرید و گردشگری در جهان شد.
شهر دبی، شهری نوظهور با آسمانخراش‌های سر به فلک کشیده در دل بیابان‌های گرم و خشک
بدین ترتیب نسبت میان شهر دبی با منطقه خاورمیانه دقیقاً معادل نسبت میان یک مجتمع تجاری موفق فرا منطقه‌ای و گروه مخاطبانش در نظر گرفته شد و هویت برند دبی در مقیاس شهری به عنوان یک مرکز جذاب جهت منطقه خاورمیانه تعریف و تقویت گردید.
شهر دبی با تعریف هویت برند به عنوان یک مرکز خرید و سرگرمی در منطقه، طبیعتاً مملو از مراکز تجاری موفق همچون Dubai Mall، Mall of the Emirates، City Center، ابن‌بطوطه و… می‌باشد و نگارنده در این مقاله به معرفی و واکاوی اصول هویت برند مجتمع تجاری Dubai Mall از منظر طراحی معماری و معماری داخلی می‌پردازد.
Dubai Mall با بیش از ۱۸۰۰ واحد تجاری بزرگترین و وسیع‌ترین مجتمع تجاری است که تاکنون در جهان ساخته شده و به بهره‌برداری رسیده است. یک مجتمع تجاری با راهروهای وسیع و مرتفع که در کنار برج خلیفه و محوطه دریاچه مصنوعی آن یکی از مهمترین نشانه‌های شهری (Land Mark) دبی را تشکیل می‌دهد.
نمای شمال‌شرقی مجتمع Dubai Mall ـ نمای خارجی میدان مرکزی بخش Fashion Avenue
نمای برج خلیفه بلندترین ساختمان حال حاضر جهان
Dubai Mall به صفات بسیاری مشهور است. از برج خلیفه که بلندترین برج جهان است و در کنار برج العرب و خطوط هواپیمایی امارات نشانه‌های شهرت دبی در جهان را تشکیل می‌دهند تا پیست اسکی روی یخ (پاتیناژ) و یا آکواریوم بزرگ واقع در مجتمع.
پیست اسکی روی یخ (پاتیناژ) مجتمع بسیار مورد استقبال واقع شده است
(تصویر روی نمایشگر فرا رسیدن زمان اذان را به بازدیدکنندگان یادآوری می‌کند)
آکواریوم مجتمع بسیار بزرگ، پر از گونه‌های متنوع آبزیان و در نوع خود بی‌نظیر است و همه روزه تماشاگران زیادی را به خود جلب و جذب می‌نماید.
واحدهای تجاری Dubai Mall عمدتاً در سه طبقه هم‌کف، اول و دوم واقع شده‌اند. این مجموعه به علت وسعت زیاد و طرح خاص آن به صورت جزیره‌ای در بلوک شهری طراحی شده است و دارای ورودی‌ها و میادین مرکزی داخلی متعدد می‌باشد.
سبک معماری و معماری داخلی مجتمع، مدرن است و با استفاده از فرم‌های ساده و قدرتمند و مصالح مدرن سعی شده است تا به طرحی جذاب و در خور دست یافته شود. مناظر طراحی شده در فضای مشاعات عمیق، چند لایه، جذاب و دلپذیر هستند و مراجعان را به ادامه کشف مسیر تشویق می‌کنند.
شکل پلان راهروهای مجتمع به صورت خلاصه شبیه ربع دایره است که در ضلع غربی آن فروشگاه بزرگ و چند طبقه گالری لافایت Lafayette Galeries (تصویر شماره ۶) و نیز سالن‌های سینما قرار گرفته است که این بخش‌ها دسترسی جداگانه از فضای خارجی هم دارند.
ورودی و نمای فروشگاه بزرگ Lafayette Galeries در ضلع غربی مجتمع
راهروهای متعدد هر یک با طراحی‌های خاص و فضای مشاعات گسترده، جلوه‌گری خاص خود را دارند.
وجود پله‌های برقی در جای جای پروژه، حرکت در درون مجتمع را بسیار آسان نموده است همچنین آسانسورهای متعدد در نقاط مختلف مجتمع جهت استفاده سالمندان و کالسکه‌های کودک فراهم است. Voidهای بزرگ امکان دید طبقات به یکدیگر را میسر می‌سازد و فضای زیبا و جذابی را در کل پروژه جهت مخاطبان فراهم می‌کند به علت وسعت بیش از اندازه مجتمع سعی طراحان پروژه بر آن قرار گرفته است تا هویت معماری هر یک از راهروها از دیگری متفاوت و متمایز باشد.
نمای Void و میدان مرکزی اصلی مجموعه ـ حضور تندیس‌هایی که در بستر آبشار شیرجه می‌روند
صحنه‌ای جذاب را بوجود آورده است.
تصویر یکی از راهروهای مجتمع ـ تاکید طراحی معماری داخلی بر فرم و مصالح مدرن
تصویری از راهرویی دیگر ـ ارتفاع بلند و نماهای متفاوت فروشگاه‌ها از جذابیت‌های دیگر مجموعه است
پله‌برقی و تصویر واضح از سه طبقه مجتمع به همراه حضور پر رنگ تصاویر تبلیغاتی حال و هوای خرید را در مجموعه تقویت می‌کند.
راهروی فراخ منتهی به آسانسورها ـ حضور پر رنگ علایم راهنمایی و اطلاع‌رسانی
در راسته‌بندی مجتمع تجاری Dubai Mall بخشی از طبقه دوم به فروشگاه‌های کودکان اختصاص یافته است. همچنین فضای مرکزی رستوران‌ها Food court در طبقه دوم واقع گردیده است. (تصویر شماره ۱۲) فضای پذیرایی Food court هم سر پوشیده است و هم دسترسی به هوای آزاد دارد که البته با توجه به گرمی و خشکی هوای دبی از حضور آب و سایه در معماری این بخش جهت آسایش و رفاه بیشتر مراجعان بهره گرفته شده است.
فضای ورودی اصلی Food court مجموعه
خیل عظیم افرادی که در فضای سرپوشیده به صرف غذاهای متنوع مشغول هستند
صرف غذا در گرمای شهر دبی بدون استفاده از سایه و مجاورت آب در جریان میسر نمی‌شود
یکی از ویژگی‌های جالب توجه دیگر در معماری داخلی مجموعه، نحوه طراحی نمای ویترین فروشگاه‌های آن است. نمای داخلی ویترین‌ها به گونه‌ای طراحی شده است تا نهایت انعطاف و آزادی جهت حضور طرح‌های متفاوت نمای هر فروشگاه در کنار هم و با هماهنگی یکدیگر را فراهم سازد.
نمای فروشگاه Mothercare با ارتفاع بلند، شفاف و استفاده گسترده و هوشمندانه از تصاویر کودکان
نمای فروشگاه SAMSUNG به صورت کامل بر روی مشتریان باز و گشوده است
در تصویر سه گونه طراحی ویترین مختلف در کنار هم ملاحظه می‌شوند
دو گونه برخورد در طراحی ویترین دو فروشگاه در مجاورت هم (نمای فروشگاه‌های SONIA RYKIEL و Paul Smith)
فضای ورودی اصلی بسیار فاخر است، دیواره آجری که به صورت دروازه در ۲ طبقه طراحی شده است به همراه دو ستون بلند با طرح و نورپردازی جذاب، به قدرت فضای معماری ورودی می‌افزاید.
طرح ورودی با دو ستون نگهبان و دروازه آجری با رنگ روشن و بافت جذاب کاملاً دعوت‌کننده و فاخر می‌نمایند
همچنین حضور عناصر خاص جشنواره‌ای به زیبایی و تنوع میدان مرکزی و جلوگیری از ایجاد احساس خستگی ناشی از مراجعه مکرر کمک بسیار می‌کند.
ماشین BATMAN مشتاقان زیادی را جهت بازدید و عکاسی به خود جذب میکنددر بخش Fashion Avenue که به مارک‌های بسیار گرانقیمت و پیشرو پوشاک اختصاص یافته است، حضور قدرتمند نور، رنگ و فناوری به مثابه تبدیل فضای معماری به یک صحنه بی بدیل مد کاملاً احساس می‌گردد.
کف کاذب رنگی به کار رفته در کف میدان بخش Fashion Avenue به مانند یک صفحه لمسی هوشمند بزرگ عمل می‌کند و در مقابل رفتار مخاطبان با رنگهای خاص و متفاوت واکنش نشان می‌دهد
صفحه نمایش LED استوانه‌ای شکل معلق در میان Void طرح‌هایی آشنا ازشهرهای پیشرو در صنعت مد پوشاک جهان را نمایش می‌دهد.
در کلیه بخش‌های این مجموعه حضور فضای گذران اوقات فراغت پر رنگ است، رستوران‌های خاص، کافی‌شاپ‌ها و دیگر فضاهایی که مراجعان می‌توانند با صرف یک نوشیدنی سبک قدری بیاسایند.
کافی‌شاپ با طرح معماری زیبا، مراجعان خسته بسیاری را به آسایش و تجدید قوا فرا می‌خواند
مجموعه Dubai Mall یکی از بزرگترین بازارهای طلا را در مراکز تجاری دوبی دارد که با توجه به سلیقه مخاطبان عمده این صنف، طراحی معماری این بخش به سبک سنتی و کلاسیک عربی انجام پذیرفته است.
میدان مرکزی بخش طلا کاملاً بر اساس طرح‌های سنتی و کلاسیک عربی طراحی گردیده است
در پایان و پس از خریدی موفق، صف منظم تاکسی‌ها در فضای ایمن و روشن پارکینگ، این خاطره خوش را تکمیل و تثبیت می‌نماید.
سقف و کف و دیواره این بخش ازپارکینگ که پاسخگوی نیاز مراجعان جهت استفاده از تاکسی می‌باشد کاملاًدقیق، ایمن، روشن و با خطوط مشخص تعریف و طراحی شده است.
مرکز شهری Potsdamerplatz
مرکز شهری Villag
