نمونه بازسازی مراکز تجاری: بازار مبل نگارستان
نمونه بازسازی مراکز تجاری: بازار مبل نگارستان
نویسنده : رضا فرشتهخو
مقدمه:
اگرچه ساختمان کلنگی تعبیری است که در فرهنگ لغات ما ایرانیان نقش ویژهای یافته است ولی باید بدانیم که این موضوع در فرهنگهای دیگر موضوعیت چندانی ندارد، به طور مثال در بسیاری از شهرهای ایتالیا منازل مسکونی بسیار مدرن از بازسازی علمی فضاهای داخلی ساختمانهای سیصد و چهارصد ساله بدست میآید. این موضوع در فضاهای تجاری و مراکز تجاری اهمیت دو چندانی مییابد زیرا رونق و اعتبار و ارزش یک فروشگاه یا مرکز تجاری با پاخور بیشتر و گذر زمان بدست میآید و گذر زمان باعث فرسودگی بنا میشود. پرسشی که اذهان صاحبان کسب و کار و دستاندرکاران فضاهای تجاری پر رونق را به خود مشغول میسازد این است که چگونه فضای تجاری را با مدیریت علمی و به کارگیری شیوههای مدرن حرفهای به روز و پر رونق نگاه داشت؟
بازسازی بازار مبل نگارستان
بازار مبل نگارستان به عنوان اولین مجتمع تجاری و مرکز مدرن عرضه مبلمان و محصولات چوبی در خیابان یافتآباد تهران، در سال ۱۳۷۵ افتتاح گردید و مورد استقبال صاحبان کسب و کار و مشتریان قرار گرفت. این مجتمع تجاری در گذر ایام دچار فرسودگی شدید تاسیسات برقی، سرمایش و گرمایش و نیز از مد افتادگی طرح معماری و معماری داخلی شد. همچنین با ورود مجتمعهای تجاری رقیب جدید، مرتب از رونق سابق فضاهای تجاری آن کاسته میشد. لذا مدیران مجتمع در پی راهی جهت باززندهسازی بازار مبل نگارستان این موضوع را در سال ۱۳۸۷ به عنوان یک پروژه باززندهسازی مراکز تجاری به شرکت گدار توسعه واگذار نمودند.
شرکت گدار توسعه در طرح خود برای باززندهسازی بازار مبل نگارستان سه بخش ذیل را جهت دستیابی به رونق گذشته به هیات مدیره محترم مجتمع پیشنهاد نمودند که مورد تایید ایشان قرار گرفت و طراحی و اجرا شد:
۱- طراحی مجدد معماری نما و معماری داخلی کلیه فضاهای مشاعات مجتمع
۲- طراحی مجدد تاسیسات برقی، سرمایش و گرمایش مجتمع
۳- طراحی مجدد ساختار مدیریت و بهرهبرداری مجتمع
طراحی مجدد معماری نما و معماری داخلی مجتمع
در مطالعات و بررسیهای به عمل آمده بر روی وضعیت موجود آن زمان بازار مبل نگارستان مشخص شد که راهروی اصلی در طبقه همکف بسیار طولانی و بلند به نظر میرسد و تناسبات ابعاد راهرو نیازمند بازنگری است، همچنین در نماهای جانبی راهروها، نمای فروشگاهها به درستی از یکدیگر تفکیک نگردیدهاند.
طرح سابق کف، دیواره و سقف مجتمع مطابق معماری ساده و متداول دهه ۷۰ شکل گرفته بود و ضرورت طراحی مجدد آن و خلق هویت یکپارچه و نیز ایجاد پرسپکتیوهای جذاب و مجلل در فضای مجتمع تجاری احساس میشد.
لذا در طراحی مجدد پروژه سعی شد تا با استفاده از رنگهای سفید، کرم و قهوهای و نیز جزییات خاص در کفسازی و در طرح سقف نسبت به کاهش خستگی بصری و یکنواختی فضا اقدامات جدی صورت پذیرد.
در مطالعات و طراحیهای مربوط به پروژه تلاش شد تا فهرستی از فضاهای مورد نیاز پروژه بدست آید که در هنگام بازسازی مجتمع میبایستی این فضاهای مورد نیاز به پروژه افزوده شوند. بدیهی است هر مجتمع تجاری جهت رونق فضاهای خود نیازمند حضور فضاهای خدماتی و پشتیبانی لازم میباشد. فضای لابی در طبقه زیرزمین، کافیشاپ، نمازخانه و سرویسهای بهداشتی خانمها و آقایان از جمله فضاهایی بودند که در روند طراحی مجدد پروژه به آن افزوده شدند.
(تصویر۱ ـ نمایی از فضای لابی، نمازخانه، آسانسور پانوراما و ورودی سرویس بهداشتی خانمها در طبقه زیرزمین)
همچنین جهت سهولت هر چه بیشتر آمد و شد مشتریان در فضای مشاعات مجتمع و ارتباط روانتر میان طبقات یک دستگاه پلهبرقی به طول ۵۰/۱۲ متر و ارتفاع ۳۰/۵ متر و نیز یک دستگاه آسانسور پانوراما به ظرفیت ۱۵ نفر در فضای مشاعات تعبیه، طراحی و اجرا گردید.
به لحاظ خوانایی هر چه بیشتر فضای مشاعات، طرح معماری سقف فضای ورودی در طبقات زیرزمین و همکف و سقف فضای مقابل ورودی پلکان و آسانسور پانوراما، بسیار خاص و ویژه طراحی و اجرا گردید.
(تصویر ۲ ـ نمایی از طرح سقف فضای مقابل ورودی آسانسور پانوراما و پلکان در طبقه همکف)
لازم به ذکر است که کلیه عملیات اجرایی در کلیه بخشهای معماری، معماری داخلی و تاسیسات تنها در شب هنگام صورت میپذیرفت که خود دقت و تلاش گستردهای را میطلبید. عملیات اجرایی مجتمع به صورت کامل در شب هنگام و به مدت دو سال طول کشید.
تصویر ۳ ـ نمای عمومی راهروی تجاری طبقه همکف بازار مبل نگارستان (پیش از بازسازی)
تصویر۴ ـ نمای عمومی راهروی تجاری طبقه همکف بازار مبل نگارستان (پس از بازسازی)
تصویر۵ ـ نمای همزمان سقف طبقه زیرزمین و طبقه همکف در ورودی اصلی بازار مبل نگارستان (پیش از بازسازی)
تصویر۶ ـ نمای همزمان سقف طبقه زیرزمین و طبقه همکف در ورودی اصلی بازار مبل نگارستان (پس از بازسازی)
تصویر ۷ ـ نمای عمومی راهروی تجاری طبقه همکف بازار مبل نگارستان در فضای مقابل ورودی پلکان و آسانسور پانوراما (پیش از بازسازی)
تصویر ۸ ـ نمای عمومی راهروی تجاری طبقه همکف بازار مبل نگارستان در فضای مقابل ورودی پلکان و آسانسور پانوراما (پس از بازسازی)
طراحی مجدد تاسیسات برقی، سرمایش و گرمایش مجتمع
در این بخش تاسیسات برقی، روشناییها و برق اضطراری مطابق و هماهنگ با طرح معماری و معماری داخلی از نو طراحی و اجرا گردید. تنوع حالتهای نورپردازی در شرایط متفاوت یکی از مزیتهای طرح معماری داخلی مجتمع میباشد. همچنین تاسیسات سرمایش وگرمایش مجموعه با چندین دستگاه فنکویل قدرتمند سقفی و نیز پشتیبانی یک موتورخانه مرکزی و چیلر Direct Fire نوسازی و به روز شد.
طراحی مجدد ساختار مدیریت و بهرهبرداری مجتمع
بدیهی است که نوسازی صرف کالبد فیزیکی یک مرکز تجاری نمیتواند به طور کامل به باززندهسازی آن بیانجامد لذا برای تحقق این مهم لازم است تا نیروی تازهای در روح آن نیز دمیده شود. این روح تازه، بخش نرمافزار، ساختار مدیریت و بهرهبرداری مجتمع را شامل میشد که با انجام مطالعات و تغییرات ساختاری به وضعیت مطلوب خود رسید. افزایش سطح بهرهوری ساختار مدیریتی مجتمع و برگزاری منظم دو جشنواره فروش در بازار مبل نگارستان همگی گواه اثربخشی مطالعات و تغییرات انجام شده میباشد.
پروژه نگارستان
